نویسنده

• محمد حسین مدبر

وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی

چکیده

سقط جنین یکی از موضوعاتی است که در علوم مختلف و از جنبه های متعدد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد . از جمله آن علوم فقه و حقوق اسلامی و دیگری حقوق جزایی . جنین در صورتی که به مرحله زندگی مستقل از مادر رسیده باشد و ماندن آن در رحم ، سلامتی وی را تهدید نماید ، از نظر فقه و حقوق بایستی بدون درنگ از مادر جدا شود و به وسیله دستگاههای مخصوص نگهداری و پرورش یابد. در این صورت ما با پدیده انتقال جنین مواجهیم نه سقط جنین . حالت بعدی این است که جنین به مرحله حیات مستقل از مادر نرسیده و ماههای اولیه حیات جنینی خود را سپری می سازد . در این صورت خواه روح در آن دمیده شده باشد یا نشده باشد . اگر حیات مادر را تهدید نماید و وضعیت بگونه ای باشد که بایستی یکی فدای دیگر شود ، فقیهان بر اساس مبانی و قواعد فقهی معتقدند که بایستی یکی از آندو که یقیناً یا احتمالاً مهم تر و احتمال زنده ماندنش بیشتر است ، بر دیگری ترجیح داده شود و در صورتی که هر دو از اهمیت یکسان برخوردار باشند به حکم عقل یکی از آندو به دلخواه بر دیگری ترجیح داده می شود. بنابراین در این وضعیت اگر مادر یا پزشک اقدام به سقط جنین نماید ، خلاف شرع انجام نداده است. البته در صورت اقدام به سقط و در صورت مطالبه اولیای دم بایستی دیه جنین در هر مرحله ای که باشد پرداخت شود.

اما مقررات جزایی کشورمان در حال حاضر و به حکم ماده 17 آیین نامه انتظامی پزشکی مصوب سال 1348 و به استناد تفسیری که شورای نگهبان از این ماده نموده است ، تنها در صورتی که حیات مادر در خطر باشد و هنوز روح در جنین دمیده نشده باشد ، اجازه سقط جنین داده است. این در حالی است که مبانی و منابع فقه پویای شیعی کاملاً تکلیف مادر و پزشکان را در زمانی که روح در جنین دمیده شده باشد روشن ساخته است . امید است قانون گذاران کشورمان با تجدید نظر در مقررات مربوط به سقط جنین ، همگان را از بلاتکلیفی و سردرگمی و احیاناً از توسل اجباری به راههای خطرناک و غیرقانونی رها سازد.

کلیدواژه‌ها

• جنین- سقط جنین – نقطه آغاز حیات جنین
• اضطرار- روح

عنوان مقاله [English]

Abortion for keeping mother alive

نویسنده [English]

• Mohammad hossin Modaber

چکیده [English]

Abstract :

Abortion is one of the topics that is discussed from different points of view such as Islamic Law, Jurisprudence, and criminal law .If the fetus is at the sthtrimatn and remain in the uterus threatens mother's life, according to Islamic law and Jurisprudence, it should be removed from the uterus and taken care of in certain devices .In this case ,we deal with the phenomena of fetus transfer rather than abortion.

On the other hand ,if the fetus is still dependent on the mother and remains at an embryonic stage of development whether it has life or not , if it threatens the mother's life and one of them prefers to other, one of them should be selected. The Jurists believe that the one who is less likely to live on should be given the priority for the death choice, and if they have an equal chance to live on , one of them should be sacrificed on the basis of reasonable decision .Therefore , under this circumstance if the doctor or the mother performs abortion , he/she has not acted against Islamic law. Of course if the abortion is performed ,the due compensation should be paid if it is demanded by the family.But the present penal laws in our country ,and based on the article seventeen of medical disciplinary passed in 1348 which came into effect after the Guardian Council had made a change in it , allow abortion only when the mother is in danger and the fetus is inanimate. It holds true while the dynamic principles derived from Shiah Fegh have entirely made clear what measures both the mother and the doctor shoud take if the fetus is animat .It's hoped that law makers in our country will revise the laws related to abortion ,put an end to the confusion of those involved ,and therefore ,prevent some from types of unsafe and illegal methods

کلیدواژه‌ها [English]

• Fetus
• abortion
• starting point of embryonic life
• necessity
• soul
• spirit